Ternopil bölgesi yabancı gezginler arasında pek popüler değil ama aslında Batı Ukrayna’nın en ilgi çekici yerlerinden biri ve kale kalıntıları açısından oldukça zengindir. Ternopil bölgesinin 5 kalesi hakkında bilgi edinmek için bu makaleyi okuyun: Mykulyntsi, Skalat, Sydoriv, Budaniv ve Terebovl.
Büyüleyici hikayeler, cesur savaşlar, pitoresk manzaralar ve mistik kalıntılar ve bunlar, turda görebileceğiniz Ternopil bölgesinin kalelerinden sadece birkaçı:
Bu arada sanal bir yolculuğa çıkalım!
Bira fabrikası ve diğer ilgi çekici yerleri ile ünlü Mykulyntsi ile başlayacağız.
Mykulyntsi
Mykulyntsi, Orta Avrupa kentinin standart bir dizi anıtına sahiptir: bir kale, bir kilise, bir saray, eski bir mezarlık, bir tuğla Şefaat Kilisesi (19. yüzyıl) ve yol kenarında bir St. Florian figürü (1797), patron itfaiyecilerin azizi.
1555’te kasabanın sahibi Anna Yordanova, Mykulyntsi’nin kuzey kesiminde iki köşe kulesi ve iki metre kalınlığında duvarları olan bir kale inşa etti, neredeyse her yıl Podillya’ya saldıran Tatarlara karşı bir şekilde savunmak gerekiyordu. Kale göreceli bir güvenlik hissi verdi, köyün nüfusu arttı, el sanatları gelişti, böylece 1595’te Mykulyntsi bir şehir statüsüne yükseldi. Kale duvarlarında dökülen sıcak reçine izleri görülmektedir.
1672’de 15 günlük bir kuşatmanın ardından Mykulyntsi Kalesi, İbrahim Şişman’ın Osmanlı askerleri tarafından ele geçirildi. Şehrin bütün erkekleri öldürüldü, kadınlar ve çocuklar esir alındı. Efsaneye göre, başarısız bir saldırının ardından Osmanlılar müzakerelere başladı. Vezir, Mykulyntsi ve çevre köyleri harap etmemeye ve kuşatmayı durdurmaya söz vererek şöyle dedi: Parayı yöneteceğim, fidyeyi alacağım. 30 Osmanlı rehine onun terbiyesinin garantörü oldu. Fidye halk tarafından toplandı ve düşmanlar sadece bekliyordu: geceleri kaleyi ele geçirdiler ve herkesi öldürdüler. Bu onların dürüst sözünün bedeliydi. Ah, o zamanlar kalenin savunucuları, Mykulyntsi’den Terebovlia’ya yeraltı geçidi hakkındaki modern efsaneyi bilselerdi, belki de Osmanlı öfkesinden kaçarlardı.
Mykulyntsi Kalesi
Yıllar geçti, sınırlar geri çekildi. Osmanlılar Podillya’yı tehdit etmeyi bıraktılar ama insanlar hala kalelerin değerli ve güzel olduğunu anlamadı. Kalıntılar gereksiz anakronizmler gibi görünüyordu, yıkıldılar veya yeniden inşa edildiler. 1815’te Mykulyntsi Kalesi Avusturyalı Baron Jan Konopka tarafından kumaş fabrikasına dönüştürüldüğünde tam olarak böyle oldu. Feodalizm geçmişte kaldı ve kapitalizm sadece onun doğması gerekip gerekmediğini merak ediyordu. Aynı zamanda, baronun iyi suları ve kükürt kaynaklarıyla ünlü Mykulyntsi’yi bir tatil beldesine dönüştürmek gibi bir fikri vardı: O zamanın seçkinleri çoktan moda balneolojik kaplıcalara seyahat etmişti.
Baron, 1760’larda inşa edilen Ludwig Potocka sarayını sanatoryum olarak kullandı. Harika bir fikirdi ama yürümedi: Avusturya-Macaristan aristokratları ünlü Avrupa “sularını” tercih ettiler ve tedavi için Podolsk’a gitmek istemediler. Kumaş fabrikası Avusturyalı fabrikalarla rekabet etmedi. Ancak Konopivka köyü, aristokratın onuruna adlandırdığı baron-işadamını hatırlıyor. Hidrojen sülfür kaynaklarına dayalı bir su çamur hastanesi bulunmaktadır. Balneolojik bir sanatoryum binası olan Ludwig Potocka’nın sarayı, kalenin yakınındaki terk edilmiş bir parkta korunmuştur. Muhteşem yer olan burayı Ukrayna gezilecek yerler listenize koymalısınız.
Mykulyntsi Kalesi, Ukrayna’nın hala insanların yaşadığı birkaç karakoldan biridir. Stephanie Baloy, kalenin son sahibi Kontes Joseph Rey’in hizmetçisinin kızıdır. Kontes, annesi Anne’nin kale duvarlarında yaşamasına izin verdi. Kalenin Baloy ailesine komşuları, İkinci Dünya Savaşı sırasında askerler ve savaş sonrası dönemde bir veteriner hastanesi halindeydi. Kale şimdi kötü bir durumdadır, binaların çoğu çöple dolmuştur.
Sarayın ana ekseninde Vincentian Tarikatı’nın (1761-1779) muhteşem bir barok St. Trinity kilisesi var. Projenin yazarı, Dresden’deki saray kilisesinin görünümüne güvenen Ludwig Potocka’nın torunu August Frederik Moszynski’nin kocasıydı. Tapınak, zengin iç mekanlarıyla etkiledi. Sovyet döneminde, kilise mineral gübreler için bir depo olarak kullanıldı ve 1989’da türbe Roma Katoliklerine iade edildi. Manastır hücrelerinin yoğun bir şekilde yeniden inşa edilmiş binası (1780) korunmuştur.
1830’lardan itibaren Mykulynets filwark, Kont Rei’ye (Potocki ailesinin bir kolu) aitti. Kilisenin altındaki mezarlıkta bu aileye ait muhteşem bir mezar taşı korunmuştur.
Mykulyntsi’de bira tadımı Ve bir parkın ve sarayın bulunduğu tepenin karşı tarafında, köyde 1497’den beri faaliyet gösteren Brovar bira fabrikası vardır.
Skalat
Skalat’ta sadece 4.000 kişi yaşıyor olsa da, karşı karşıya olduğumuz bir köy değil, bir şehir olduğunu hemen anlıyorsunuz. Buradaki hava o kentsel aura ile dolu. Şehrin ana cazibe merkezi, uzaktan görülebilen dört şık kale kulesidir. Ve güneş battığında ve kuleler Hnyla Nehri’nin taşkın yatağının oluşturduğu gölete yansıdığında… Muhteşem bir manzara ortaya çıkar! Ukrayna balayı için güzel bir yerdir.
Sadece 1630’da Skalat Kalesi’ni inşa eden asilzade Krzysztof Wichrowski romantik bir bina düşünmedi. Estetiği değil, savunmayı düşünüyordu. Sonuç olarak, dünyaya yönelik beşgen kuleler dikildi ve nehir suyuyla dolu derin bir hendek kazıldı. Soylu, şehri Tatarlardan ve Osmanlılardan ve Kazaklardan korumak zorunda kaldı. Kaleyi 1648 ve 1651’de iki kez yıkanlar Kazaklar oldu. 1672’de Osmanlılar yıkımı tamamladı. Bundan sonra Skalat Kalesi harabeye dönüştü.
Skalat’ın yeni sahibi Jan Firley, 17. yüzyılın sonunda konut olarak kullanılmak üzere kaleyi yeniden inşa etti. Doğu duvarının yanında bir saray büyür, kuzey doğudaki kale duvarında taş bir şövalye ile süslenmiş güzel bir giriş kapısı ve kalenin tarihini anlatan bir anıt plaket vardır. Eski kuleler de yenilendi: üstteki iki kat tuğladan inşa edildi ve yontulmuş düzenli kireçtaşı bloklarıyla kaplandı. Skalat Kalesi’nin dört bir yanındaki duvarları iki metre kalınlığana ulaşmıştır.
Bu kalenin neye benzediğini bilmiyoruz: bugün gördüğümüz şey, on dokuzuncu yüzyılın sonlarında kompleksin bir sonraki yeniden inşasının sonucudur. Ardından, Rostov Kontu pahasına, önde gelen Polonyalı mimar Theodor Talowski, kuleleri neo-Gotik tarzda restore etti. “Restore edilmiş” kelimesi tırnak içinde yazılmalıdır: geçmişin yeniden üretilmesinden çok bir yeni yapıt gibiydi.
Skalat kalesi
Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra, zar zor hayatta kalmıştır, İkinci Dünya Savaşından sonra sonsuza dek ortadan kayboldu. Geriye kalan tek şey, bir zamanlar onları kucaklayan duvarlardan yoksun bırakılmış kulelerdi. Geriye derin mahzenler ve çöplerle dolu bir hendek kaldı.
Şimdi Skalat Kalesi hayat buluyor. Restore ediliyor. Kulelerden birinde bir sergi vardır, kale bahçesinde bayramlar ve festivaller düzenleniyor. Bu artık bir harabe değil, güzel bir turistik yer haline gelmiştir. Ukrayna turunuz çok eğlenceli geçecektir.
Sidoriv
Bölgenin en ilginç köylerinden biri olan Sydoriv, Husiatyn ilçe merkezinden (burada bir kalenin de bulunduğu ve günümüze ulaşmamış) 8 kilometre uzaklıktadır. Eski mezarlığı, kiliseyi geçiyoruz ve arkasında inanılmaz bir panorama var: solda barok kilisenin iki kulesi gökyüzüne doğru ilerliyor ve sağda, bir sonraki tepede, kale gemisi zaman içinde yüzüyor.
Kilisenin yanındaki şapelden esen patikada saygıyla yürüyoruz. Sydoriv kalesi bize kuzeybatı tarafının en göze çarpan tarafını gösterdi. Gri bir kumtaşı astarı, çalıların arkasında görünmeyen küçük bir nehrin üzerinde yükselir. İki uzunlamasına savunma duvarı dar bir açıyla birbirine bağlanmıştır. 178 m uzunluğa sahip olan kalenin en geniş yeri sadece 30 m’dir.
Sidoriv KalesiDoğa, patron Martin Kalinowski’ye (1605-1652), 1640 civarında bir tepe üzerinde büyüyen Sydoriv Kalesi’nin planı hakkında bir ipucu verdi: Sukhodil Nehri yüksek platoyu üç taraftan yıkar ve dördüncü tarafa zaptedilemez burçlar dikilir. Kaderin ironisi: Güneydoğu’nun en müstahkem kısmı tamamen yok edildi. Yerliler, 1960’ların sonlarında kollektif çiftliğin başkanı tarafından havaya uçurulduğunu söylüyorlar.
Kalenin kuzey-batı tarafında yer alan savunma düğümü nispeten iyi korunmuştur. Kazamat surları, konut ve çiftlik binaları buraya dikildi. Karakolun duvarlarında eskiden yedi kule vardı. Girişi yöneten batı kulesi korunmuş, üzerine kale tarihinin Latince kazındığı bir taş levha ile süslenmiştir.
1672’de Podolya’nın çoğu, 27 yıl boyunca kontrol eden Osmanlı İmparatorluğu tarafından ele geçirildi. Kalinowski’lerin yeniden onarılmasını üstlendiği 1718 yılına kadar yıkımdan sonra terk edilen Sydoriv Kalesi de ele geçirildi. Ancak 18. yüzyılın ortamında, rutubetli kale odalarında yaşamak moda değildi. Yeniden onarılması kalenin kaderini değiştiremedi.
19. yüzyılda, kale pitoresk bir harabeye dönüştürüldü. 21. yüzyılda, durumu, görünüşü bir tablo konusu olmaya değecek güzellikte bir görünüme sahip olmaya devam etti. Yıkık kulenin yerini gösteren yerdeki huninin yanında uzun bir çam ağacı, yakınında bir iğne yapraklı orman büyüyor.
Kalinowski’ler Dominikli gözlemci rahipleri Sydoriv’e çağırdı. Devasa bir tapınak (1730), o zamanların bir hatırlatıcısı olmaya devam ediyor. Bu binanın ilk planı, Kamenets kalesinin komutanı yetenekli Jan de Witte tarafından geliştirildi. Planlama nedeniyle, Sydoriv kilisesi benzersiz bir mimari olarak kabul edilebilir. Dar bir papaz evinde ve dar açılı bir apsiste neyin bu kadar olağandışı olduğunu anlamak bir turist için zordur. Binanın Kalinovskilerin onuruna Kalinov arması şeklinde olması, anlaşılmasını kolaylaştıracaktır. Gururlu kodamanlar bir hanedan tapınağı inşa etme fikrine sahipti: yay üzerinde iki yıldızlı bir ok. Kilisenin hanedan planı hemen verilmedi, ancak eksantrik bir heves gerçekleştirebilen bir ustası vardı. Tapınağın uzun nefi bir oku simgeliyordu.
Kutsal Meryem’in Tertemiz Anlayışı Manastırının ana giriş kapısı kapalıdır, ancak yan şapelden kiliseye girilebilir ve ahşap sunakların ve minberlerin kalıntılarını, tüm borulardan yoksun dişsiz bir organın iskeletini ve ana kilisenin muhteşem yapısını görebilirsiniz. Tapınağın üstünde Kutsal Meryem’in bir heykeli asılıdır. Kutsal Meryem, batıya bakar, dua edercesine kollarını kavuşturur. Tanrı’nın Annesi, tapınağın yakınındaki bir şapele “yerleşen’’ ve en iyi zamanların bir başka Mohikanı olan taş azizi tarafından hor görülür.
Ve üç kaleyi ziyaret ettikten sonra, iyi Husiatyn şarabı içmenin ve spa’da dinlenmenin zamanı geldi ve bu, turun sadece ilk kısmıdır, muteşem Ukrayna turlarına ve Lviv turlarına katılabilirsiniz.:
Budaniv
İleride eski şehir ve hatta eski ilçe merkezi olan Budaniv var. Seret’in yukarısındaki pitoresk bir yerde, üç tarafı dağlarla çevrili, insanlar uzun süredir yerleşmişler. 1549 civarında, Galiçya Voyvodası Yakub Budzaniv tepelerden birine ahşap bir kale inşa etti. Tycoon, o zamana kadar Skomros olarak adlandırılan yerleşime adını verdi.
Mevcut Budaniv, 1946 yılına kadar Budzaniv olarak kalacak ve ardından “z” harfini kaybedecek. 17. yüzyılın başında. Budzaniv’in sahipleri Jan ve Martin Khodorkovsky, eski kalenin yerine dört köşe kuleli dikdörtgen bir tuğla kale inşa ettiler. Budaniv Kalesi, 1648-1653 Kurtuluş Savaşı sırasında Kazak kuşatmasına iki kez başarıyla direndi, ancak 1651’deki üçüncü saldırı sırasında yağmalandı.
1661’de kalenin tarifi, çatıların ve zeminlerin çürüdüğünü, kulelerin ve duvarların delik olduğunu, köprülerin ve atış galerilerinin çürüdüğünü, sobaların çöktüğünü gösteriyor. 1675’teki Osmanlı saldırısından sonra Budaniv Kalesi yıkıldı. O zamanlar insanlar, Osmanlıların Budzanları Terebovlia’dan nasıl ittiğine dair efsaneyi hatırladı. Uyarıda bulunulan sakinler kale duvarlarının arkasına sığındı ve geceleri ağlayan bir kadın sesi, bebeği surların koruması altına almak için ona olmasa da en azından çocuğa merhamet etmesini istedi. Düşman hâlâ uzakta göründüğü için kapı açıldı. Bu bir düşman tuzağıydı: Budzaniv’in tüm savunucularını öldürdü. Ölüler kalenin yakınındaki bir alana gömüldü.
1765 yılında kale surlarının batı kısmı yeniden inşa edilerek kiliseye dönüştürülmüştür. 1846’da, doğu duvarına Charity Sisters’ın bir manastırı ve bir hastane eklendi. Manastır, Birinci Dünya Savaşı sırasında ağır hasar gördü. Ve 1956’da restore edilmiş kompleks bir psikiyatri hastanesi olarak çalıştı.
Köy, hastane karakolunun önündeki büyük bir su birikintisine doğru genişledi. Tepelerden Budaniv daha etkileyici görünüyor: bazı yerlerde Avusturya zamanlarının evlerini görebilirsiniz, tapınakların tepeleri güneşte parlıyor. Kale tepesinin yakınında, turistleri koltuk altında büyük bir buğday demeti olan alçı kollektif bir çiftlik işçisi karşılıyor. Sağ el tarafı destekliyor, yüz kiliseye dönük: bakalım şimdi burada ustamız kim diyorlar. Budaniv’deki kurum bugün hala çalışıyor. Hastalarından korkmayın: Sabahlıklı bir hemşire kapınıza gelmedikçe ve eski kalenin topraklarındaki hareketinizi yakından izlemedikçe onları görmeyeceksiniz.
Terebovlia
Budaniv Kalesi, Terebovlia kasabasına çok yakındır. Terebovlia’da ne gibi ilginç şeyler görebilirsin? Öyle görünüyor ki, böyle kristal bir isme sahip bir şehir, sadece uzun bir tarihe ve yüksek bir dağda bir kaleye sahip olmak zorunda. Hem birincisi hem de ikincisi Terebovlia’da. Ve daha fazla insan bunu bilecektir, yoksa… park. Kale tepesi kel olduğunda, kale şehrin üzerinde müthiş bir muhafız olarak asılı kaldı. Ancak son yıllarda yamaçlar yeşilliklerle kaplandı ve Terebovlia Kalesi’ni görmek daha zor hale geldi.
Bir zamanlar güçlü olan karakolun kalıntılarına giden dik yolu tırmanmak daha ilginç olacaktır. Eski duvarların altında büyük bir Slav yerleşiminin daha da eski kalıntıları var. Aynı zamanda dağ ve Hnizna nehri arasındaki bölgeyi de işgal etti – şimdi bu mahallelere Eski Şehir deniyor.
Terebovlia kalesi
Yerel kale 1366’da taşla kaplandı, ancak turistlerin şimdi gördüklerinin tarihi 1631’e kadar uzanıyor. Zaman çalkantılıydı, kasabalar ve köyler Tatarların ve Osmanlıların istilasından zarar gördü ve kaleler tahkim edilmeye zorlandı. Böylece Terebovlia Kalesi daha da güçlendi: duvarları beş metreye kadar kalınlıkta! Yeni moda kale sistemi batı Ukrayna’da muzaffer yürüyüşüne yeni başlıyordu ve Terebovlia’ya ulaşamadı. Ve şatonun tepesinde dik yamaçlar ve burçlar için bir yer nereden alınır: inşaatçılar onlardan bir asır önce yaptıkları gibi yeniden inşa ettiler. Burada plancı-mimar askeri bir mühendis değil, Doğa idi. Buradaki simetri nedir, nerede? İki benzer kule bile yok. Ayrıca kare ve beşgen vardır. Tüm kulelerdeki boşluklar benzer mi? Ve bu estetik mesele ile ilgili değildir: kalenin doğu duvarında bir rönesans girişi vardır. En büyük kulede gördüğümüz levhanın kalıntıları, kalenin zorlu bir canavardan mütevazi bir dedeye dönüşmesiyle ortaya çıkmıştır.
Ve sonra, 17. yüzyılda kale neredeyse zaptedilemez hale gelmiştir. “Neredeyse” Tatar birlikleri 9 Mayıs 1687’de kaleyi yaktı. O zamandan beri kale restore edilmedi.
Şimdi Terebovlia Kalesi bir kalıntılar topluluğudur. En az bir asırlık böyle bir durumu hak eden kale kalıntılarının yanında, en iyi zamanları hatırlayan harap bir yazlık tiyatro vardır. Birkaç yıl önce, Terebovlia’nın Türklere karşı savunmasının yarı efsanevi bir kahramanı olan Sophia Khrzhanovska’nın restore edilmiş bir anıtıda vardır. O zamanlar, Jan Khrzhanovsky liderliğindeki kale garnizonu, şehri korumuştur. Sophia’nın kaleyi elinde bir kılıçla savunup savunmadığı veya yenilgi durumunda önce kocasını ve sonra kendisini bıçaklamakla tehdit edip etmediği, bu olayın iki versiyonunu halkın hafızasını karıştırmıştır.
Sonuç bir oldu: Kale, Jan Sobieski’nin ordusu buraya gelene ve Osmanlılar kuşatmayı durdurmak zorunda kalana kadar varlığını sürdürdü.
Unutkan Tarih, Komutan Khrzhanovsky’nin karısının tam adını bulamadı. Vasiyetinden, adının Anna Dorota von Fresen olduğu anlaşılmaktadır. “Sophia” adı ilk kez 1828’de Zaborowski’nin bir şiirinde geçiyor, ancak bazen şairler kadına Malhozhata diyorlar.
Şimdi Terebovlia şehri, kaleyi Osmanlılardan daha ciddi bir düşmana karşı savunabilecek birine sahip değil. Bu düşmana herkes itaat eder, özellikle kayıtsız kalan ve tarihini unutmuş olanlar. Bu düşman zamandır. Terebovlia Kalesi’ne acımasızca davrandı.
Pidhora manastırı
İlçe merkezinin birkaç kilometre güneyinde, dağın üzerindeki ormanların arasında kuleler ve beyaz bir kiliseye sahiptir. Antik Pidhoriansky Spassky Manastırı’na yaklaşıyoruz. Uzun bir süre boyunca, toprakları, anıtın durumu üzerinde zararlı bir etkisi olan askeri birliğe aittir. Manastırın kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Basilian manastırlarının 1776 tarihli belgelerinin ve temellerinin belirtilmesi gibi yalnızca dolaylı kanıtlara atıfta bulunulabilir: manastırın 12. yüzyılda Kyivan Rus prensleri Vasylko ve Volodar Rostyslavych tarafından kurulduğunu belirtir. Manastırın ilk belgelenmiş adı 1650’ye kadar uzanmaktadır. 18. yüzyılın başında, Meryem Ana’nın simgesiyle ünlü olan manastır, Podolya bölgesindeki en önemli manastırlardan biriydi. Kuzeydoğudaki kulenin keşişlere astronomik bir gözlemevi olarak hizmet etmiş olması mümkündür. 1 Ocak 1789’da manastır, Avusturya makamlarının emriyle kapatıldı. Yirminci yüzyılın başlarında, kilise restore edildi. Birinci Dünya Savaşı sırasında Ruslar, tahkimatın Avusturya olduğunu iddia ederek duvarları havaya uçurdu. Ve yağmacıları, kilisenin kaplarını kapan, tenekeyi çatıdan parçalayan ve çiti söken yerel halktan yağmacılar izledi. İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, savunma duvarları yıkılmaya devam etti, onlardan yollar yapıldı. Manastırın sadıklara geri verilmesi 1990’ların başına kadar değildi. Zelenche ve Pidhory köylerinin cemaat üyeleri kiliseyi yeniden inşa ettiler.
Sizi turumuzdaki Ternopil bölgesinin bu inanılmaz kalelerini ve diğer Ukrayna turları ve Lviv turlarını ziyaret etmeye davet ediyoruz:
Çeviren: Ayşenur Demir
